ბერლინალე 2018 – დღე პირველი
ავტორი: მარიკა ბაკურაძე
თუ ფილმში მუსიკას თავისი როლი არ აქვს – ის ფილმი არ არის.
ასე მგონია მე.
პირველად პარფიუმერი – ერთი მკვლელის ისტორია რომ ვნახე, ყველა საუნდტრეკი გადმოვწერე, ჩავრთე და მივხვდი, რომ თანდათან ჟღალი თმა გამეზარდა, კანზე სუნი ამივიდა და თავი საფრთხის ქვეშ ვიგრძენი.
ასეთი ზემოქმედება იცის მუსიკამ, და ასე იცის ხოლმე რიუიჩი საკამოტოს მუსიკამ, რომელსაც საათობით შემიძლია ვუსმინო.
დღეს კი ბერლინში პარფიუმერის რეჟისორი და საკამოტო ერთად გამოჩნდნენ, დარბაზში შემოვიდნენ და იძულებული გამხადეს, უცნაური შეკითხვა დამესვა – იმუშავებდნენ თუ არა ოდესმე ერთად ეს ორი, ერთმანეთისგან სრულიად განსხვავებული კულტურისა და ესთეტიკის არტისტები. შეკითხვამ ორივე მათგანი დააბნია, თუმცა ამ დარბაზში – ბერლინის კინოფესტივალის მთავარ საკონფერენციო დარბაზში უცნაური შეკითხვები არავის უკვირს. არც სიმღერა უკვირს ვინმეს და არც ყმუილი. ჰო, ყმუილი. დღეს ამის მომსწრეც გავხდით – განრიგში წავიკითხეთ თუ არა, რომ პრესკონფერენციას რეჟისორი ვეს ანდერსონი და მსახიობი ბილ მიურეი გამართავდნენ, მივხვდით, რომ აქ რაღაც განსაკუთრებული დატრიალდებოდა. და ასეც მოხდა. მათ საკუთარი პერსონაჟები – ძაღლები ყეფა-ყმუილით გაახმოვანეს, მერე ერთად ამღერდნენ და მერე ერთ კოლეგას დაბადების დღეც სიმღერით მიულოცეს.
ბერლინში მხიარულებაც ბევრია, მოლოდინიც, ნერვიულობაც და სიურპრიზებიც.
ეს შესავლის და განწყობის სახით. ახლა კი განრიგს მივხედოთ… კინოფესტივალი დღეს საღამოს ოფიციალურად იხსნება, ტრადიციული ცერემონიალით – წითელი ხალიჩით, ირგვლივ ფანებით, ჟურნალისტებით, ფოტოგრაფებით და გლამურული ტანსაცმლით. გახსნაზე მოდიან ჟიურის წევრები, ფილმის მონაწილე მსახიობები და სპეციალურად დაპატიჟებული სტუმრები. ბერლინს, ზოგადად, კანის კინოფესტივალთან შედარებით, ნაკლებად უყვარს ვარსკვლავებზე კონცენტრირება. აქ სხვა განრიგია, ბევრად მეტი ფილმია, ბევრად მეტი რეცენზია, და შედარებით ნაკლები “სელებრითი”. არასდროს დამავიწყდება შარშანდელი წითელი ხალიჩა, 2017 წლის ფესტივალის გახსნა, როდესაც აუტანელ სიცივეში შესასვლელთან ვიდექი და იქ ჩავლილი ხალხის ფონზე ჩემი თავი ყველაზე ცნობილი მეგონა. თუმცა, ამბობენ, წელს სულ სხვა სურათი იქნებაო. იმასაც ამბობენ, 2018 წლის ფესტივალის გახსნაზე ლეონარდო დიკაპრიო, კლინტ ისტვუდი და ჯენიფერ ლოპესი არიან დაპატიჟებულიო. მიიღებენ თუ არა ჰოლივუდში გერმანულ დაპატიჟებას, ამაზე მოგვიანებით გიამბობთ – წითელი ხალიჩის ცერემონიალის შემდეგ. მანამდე კი გეტყვით, რომ არანაკლებ ვარსკვლავური იყო პირველივე საფესტივალო დღე. პარფიუმერის რეჟისორის და რიუიჩი საკამოტოს გამაერთიანებელი მიზეზი ფესტივალის ჟიურია. რეჟისორი ტომ ტიკვერი წელს ჟიურის თავმჯდომარეა (გაიქეცი, ლოლა გაიქეცი, პარფიუმერი, ღრუბლის ატლასი) ხოლო საკამოტო – ჟიურის წევრი. პრესკონფერენციაზე მათ მოლოდინის შესახებ ისაუბრეს. საკამოტომ თქვა, რომ მზადაა, ყველა საკონკურსო ჩვენებას დაესწროს და აბსოლუტურად ობიექტური გადაწყვეტილება მიიღოს. ჟიურის გადაწყვეტილებას 25 თებერვალს, ფესტივალის დახურვის წინ გავიგებთ, მანამდე კი წინაა 10-დღიანი საკონკურსო პროგრამა, რომელსაც დღეს ვეს ანდერსონის ფილმი ხსნის.
ეს არის პირველი შემთხვევა, როცა ბერლინალე ანიმაციური ფილმით იხსნება. “ძაღლთა კუნძული” – ასე ეწოდება ვეს ანდერსონის ახალ ანიმაციურ ნამუშევარს. ამ რეჟისორისთვის ბერლინალე უცხო არაა, ის არაერთხელ ჩამოსულა გერმანიის დედაქალაქში, 2014 წელს კი პრიზით ხელში დაბრუნდა სამშობლოში. 2014-ში მან სასტუმრო “გრანდ ბუდაპეშტი” წარადგინა და ვერცხლის დათვი მოიგო. წელს მასთან და მის მსახიობებთან ერთად ანიმაციის ჯერია. “ეს არის ფილმი იაპონიაზე, ძაღლებზე და ნაგავზე” – აი, ამ სამ სიტყვაში ხსნის რეჟისორი ფილმის ძირითად იდეას. გასაკვირია, რომ მან დღეს პრესკონფერენციაზე ძაღლი არ მოიყვანა, რადგან მთელი ერთი საათის განმავლობაში საუბარი სწორედ ამ შინაურ ცხოველზე იყო. რეჟისორმა სათითაოდ ჩამოათვლევინა მსახიობებს, პროდიუსერსა და სცენარისტს, თუ რომელ მათგანს ჰყავს ძაღლი, რა ჯიშის ჰყავს, როგორ უვლის და ა.შ.
ძაღლების მსგავსად, სამსახიობო გუნდიც დიდი რუდუნებით ჰყავს შერჩეული. მართალია, ფილმში მსახიობების მხოლოდ ხმა გვესმის, მაგრამ ამ გუნდს ისეთი სახელები ქმნიან, რომ მათი ხმაც განსაკუთრებულია – ბილ მიურეი, ტილდა სვინტონი, ედუარდ ნორტონი, სკარლეტ იოჰანსონი და სხვები. ამ სახელების გაგონებისას ყველა ჟურნალისტს თმა ყალყზე დაგვიდგა – დაუჯერებელი იყო, ყველა ვარსკვლავი ასე ერთად შემოსულიყო დარბაზში. სამწუხაროდ, ნორტონმა და იოჰანსონმა დაგვაღალატეს, ტილდა და ბილ მიურეი კი ერთი საათის განმავლობაში ჩვენ გვერდით იყვნენ. თუ ფილმში ამ მსახიობთა ხმები ჰარმონიულად ერწყმის ერთმანეთს, განსაკუთრებით კონტრასტული იყო მათი ჩაცმულობა – ტილდას კლასიკური სტილი (ყავისფერი პიჯაკი და შარვალი) და მიურეის მოწითალო ბოტასები და ლურჯი კომბინეზონი. კონტრასტი იყო მსახიობთა განლაგებაშიც. რატომღაც ისე მოხდა, რომ სვინტონი ძირითად მაგიდასთან არ დასვეს, ადგილი დარბაზში მიუჩინეს, ჩვენ გვერდით და ხალხთან ერთად აყურებინეს მთელი პრესკონფერენციის მსვლელობას. თუმცა, მას წყენა არ დატყობია, პირიქით, სიყვარულით გაიხსენა 1995 წელი და თქვა, რომ ეს კინოფესტივალი მისთვის განსაკუთრებულია, რადგან სწორედ 1995 წელს, აქ ჩამოსვლა პირველი საფესტივალო მოგზაურობა იყო მის კარიერაში…
არავინ იცის, როგორ შეერწყმება მიურეის და სვინტონის ჩაცმულობა წითელ ხალიჩას და გაითვალისწინებს თუ არა ბილი ფესტივალის გლამურულ მოთხოვნებს. ამ ყველაფერს უკვე ხვალ მოგითხრობთ, სხვა საინტერესო ამბებთან ერთად. წინ დიდი ღამეა – აუტანელ ყინვაში გარეთ დგომით და წითელი ხალიჩის მოლოდინით…